BÀN THÊM VỀ VẤN ĐỀ VỐN CỐ ĐỊNH VÀ VỐN LƯU ĐỘNG
5Jul2007
28313 views
Tôi xin tiếp tục bàn thêm về đề tài vốn cố định và vốn lưu động các bạn đang trao đổi. Thực ra mọi người đều hiểu khái niệm mình đang nói là cái gì. Vì vậy những tranh luận ở đây chỉ là về mặt từ ngữ thôi. Nếu xét trên tiêu chí "substance over form" thì không có gì phải tranh luận ở đây cả. Tuy nhiên, về mặt khoa học thì tôi nghĩ việc dùng từ ngữ chính xác cũng quan trọng. Vì vậy mạn phép xin tí đất trên saga để tiếp tục chủ đề này.
(1) Về giải thích của bạn kimchi tại sao lại gọi là vốn cố định và vốn lưu động:
Tôi không nói là bạn sai, vì những gì bạn nói đúng như trong phần lớn các giáo trình Tài chính hiện hành. Điều tôi muốn nói ở đây là tại sao chúng các giáo trình lại dùng thuật ngữ "vốn cố định" và "vốn lưu động" để chỉ những thứ đã có một tên gọi khác là "tài sản cố định" và "tài sản lưu động". Tất cả các phân tích trong bài viết của bạn đều đề cập tới "tài sản cố định" và "tài sản lưu động". Chỉ có mỗi câu mở đầu định nghĩa "Vốn cố định/lưu động là biểu hiện bằng tiền của tài sản cố định/lưu động". Như vậy, khi ta nói "vốn lưu động" hay "vốn cố định" tức là ta hiểu đó là "giá trị tài sản lưu động" hay "giá trị tài sản cố định" đúng không? Vậy tại sao chúng ta không sử dụng nhất quán khái niệm "tài sản cố định" và "tài sản lưu động" mà lại gọi nó là "vốn"?
Bạn cho rằng phải hiểu hai khái niệm "vốn cố định" và "vốn lưu động" thì mới có thể phân tích được các chỉ tiêu tài chính như "hiệu suất sử dụng vốn lưu động", "hiệu suất sử dụng vốn cố định", "hiệu suất sử dụng vốn kinh doanh" của doanh nghiệp. Thực chất thì tôi lại thấy bạn đang đề cập tới "hiệu suất sử dụng tài sản lưu động, "hiệu suất sử dụng tài sảncố định" (nếu bạn dịch sang tiếng Anh thì bạn phải sử dụng thuật ngữ return on assets thì mọi người mới hiểu bạn đang nói gì). Còn chỉ tiêu thứ 3 thì lại liên quan tới nguồn vốn chủ sử hữu (equity) chứ không có liên quan gì đến vốn cố định hay lưu động cả.
(2) Về ý kiến của bạn lengocloi
Đồng ý với bạn rằng việc phân biệt tài sản cố định - tài sản lưu động, vốn ngắn hạn - vốn dài hạn là cần thiết. Tuy nhiên, tôi thấy lập luận của bạn không được nhất quán lắm.
Ở đoạn thứ 2 bạn có giải thích rằng "Kế toán không thể cầm 2 đồng trong tay, lúc nào cũng nghĩ, đồng này mua mắm, đồng này mua rượu !".Tuy nhiên, trong ví dụ sau đó thì rõ ràng là bạn đang phân biệt đồng nào mua mắm đồng nào mua rượu rồi đó.
Nếu tôi có 100 đồng, tôi đi vay ngắn hạn 20 đồng để có 120 đồng. Tôi mua tài sản cố định 80 đồng, tài sản lưu động 40 đồng. Vậy theo bạn thì tôi đang lấy vốn ngắn hạn để tài trợ tài sản dài hạn hay, ngược lại, tôi đang dùng 20 đồng vốn dài hạn để tài trợ tài sản ngắn hạn?
Một điểm nữa mà tôi cho rằng ý kiến của bạn chưa hợp lý (mặc dù đúng theo sách) là bạn cho rằng doanh nghiệp dùng vốn ngắn hạn để tài trợ tài sản dài hạn thì sẽ không có nguồn trả nợ (vì khấu hao không kịp). Tôi không nghĩ việc khấu hao chậm hay nhanh có ảnh hưởng tới khả năng trả nợ. Khả năng trả nợ đến hạn phụ thuộc vào luồng tiền của doanh nghiệp. Bản thân việc khấu hao không tạo ra tiền (cash). Vì vậy bất luận bạn khấu hao nhanh hay chậm nhưng doanh nghiệp của bạn không tạo ra được đủ tiền mặt để thanh toán nợ thì bạn cũng vẫn mất khả năng thanh toán.
Một lần nữa xin nhắc lại ý kiến của tôi chỉ là để trao đổi nhằm làm sáng tỏ hơn vấn đề. Khoa học không có gì tuyệt đối đúng hay sai cả (kể cả câu này).
Chào thân ái và quyết thắng!
(1) Về giải thích của bạn kimchi tại sao lại gọi là vốn cố định và vốn lưu động:
Tôi không nói là bạn sai, vì những gì bạn nói đúng như trong phần lớn các giáo trình Tài chính hiện hành. Điều tôi muốn nói ở đây là tại sao chúng các giáo trình lại dùng thuật ngữ "vốn cố định" và "vốn lưu động" để chỉ những thứ đã có một tên gọi khác là "tài sản cố định" và "tài sản lưu động". Tất cả các phân tích trong bài viết của bạn đều đề cập tới "tài sản cố định" và "tài sản lưu động". Chỉ có mỗi câu mở đầu định nghĩa "Vốn cố định/lưu động là biểu hiện bằng tiền của tài sản cố định/lưu động". Như vậy, khi ta nói "vốn lưu động" hay "vốn cố định" tức là ta hiểu đó là "giá trị tài sản lưu động" hay "giá trị tài sản cố định" đúng không? Vậy tại sao chúng ta không sử dụng nhất quán khái niệm "tài sản cố định" và "tài sản lưu động" mà lại gọi nó là "vốn"?
Bạn cho rằng phải hiểu hai khái niệm "vốn cố định" và "vốn lưu động" thì mới có thể phân tích được các chỉ tiêu tài chính như "hiệu suất sử dụng vốn lưu động", "hiệu suất sử dụng vốn cố định", "hiệu suất sử dụng vốn kinh doanh" của doanh nghiệp. Thực chất thì tôi lại thấy bạn đang đề cập tới "hiệu suất sử dụng tài sản lưu động, "hiệu suất sử dụng tài sảncố định" (nếu bạn dịch sang tiếng Anh thì bạn phải sử dụng thuật ngữ return on assets thì mọi người mới hiểu bạn đang nói gì). Còn chỉ tiêu thứ 3 thì lại liên quan tới nguồn vốn chủ sử hữu (equity) chứ không có liên quan gì đến vốn cố định hay lưu động cả.
(2) Về ý kiến của bạn lengocloi
Đồng ý với bạn rằng việc phân biệt tài sản cố định - tài sản lưu động, vốn ngắn hạn - vốn dài hạn là cần thiết. Tuy nhiên, tôi thấy lập luận của bạn không được nhất quán lắm.
Ở đoạn thứ 2 bạn có giải thích rằng "Kế toán không thể cầm 2 đồng trong tay, lúc nào cũng nghĩ, đồng này mua mắm, đồng này mua rượu !".Tuy nhiên, trong ví dụ sau đó thì rõ ràng là bạn đang phân biệt đồng nào mua mắm đồng nào mua rượu rồi đó.
Nếu tôi có 100 đồng, tôi đi vay ngắn hạn 20 đồng để có 120 đồng. Tôi mua tài sản cố định 80 đồng, tài sản lưu động 40 đồng. Vậy theo bạn thì tôi đang lấy vốn ngắn hạn để tài trợ tài sản dài hạn hay, ngược lại, tôi đang dùng 20 đồng vốn dài hạn để tài trợ tài sản ngắn hạn?
Một điểm nữa mà tôi cho rằng ý kiến của bạn chưa hợp lý (mặc dù đúng theo sách) là bạn cho rằng doanh nghiệp dùng vốn ngắn hạn để tài trợ tài sản dài hạn thì sẽ không có nguồn trả nợ (vì khấu hao không kịp). Tôi không nghĩ việc khấu hao chậm hay nhanh có ảnh hưởng tới khả năng trả nợ. Khả năng trả nợ đến hạn phụ thuộc vào luồng tiền của doanh nghiệp. Bản thân việc khấu hao không tạo ra tiền (cash). Vì vậy bất luận bạn khấu hao nhanh hay chậm nhưng doanh nghiệp của bạn không tạo ra được đủ tiền mặt để thanh toán nợ thì bạn cũng vẫn mất khả năng thanh toán.
Một lần nữa xin nhắc lại ý kiến của tôi chỉ là để trao đổi nhằm làm sáng tỏ hơn vấn đề. Khoa học không có gì tuyệt đối đúng hay sai cả (kể cả câu này).
Chào thân ái và quyết thắng!
Tôi hoàn toàn đồng ý với ý kiến của gaubo và longplt. Khấu hao chỉ ảnh hưởng đến lợi nhuận chứ không làm tăng hay giảm luồng tiền. Và tất nhiên "sách viết không phải lúc nào cũng chính xác", bởi vì sách cũng chính do con người viết ra.
Thân mến.
vốn lưu động RÒNG = ...
Giả sử bạn mới thành lập một doanh nghiệp và bạn phải đi vay 100 đồng để mua sắm tài sản cố định. Để đơn giản ta giả định doanh nghiệp của bạn thuộc dạng được ưu đãi đầu tư nên không phải nộp thuế TNDN.
Nếu như khoản vay của bạn có thời hạn 5 năm, mỗi năm bạn phải trả 20 đồng (bỏ qua tiền lãi). Giả sử năm thứ nhất công ty bạn kinh doanh sau khi trừ các chi phí thì luồng tiền còn lại là 10 đồng (trước khi trả lãi vay). Trong khi đó tiền nợ vay phải trả là 20 đồng.
Theo tôi, khi bạn bảo "sau khi trừ các chi phí " thì thật ra bao hàm cả khấu hao. Hay chính xác hơn, theo ví dụ trên của bạn: (Giả sử khấu hao 10 năm -> 10đ/năm), thì luồng tiền của doanh nghiệp: 10đ (khấu hao để lại) + 10 đồng lợi nhuận = 20đ.
Những điều đã trao đổi của Lengocloi khá mâu thuẫn!
Cảm ơn các anh chị đã đọc!
Hãy thử nghiệm với ví dụ sau đây : Bạn lập một kế hoạch tài chính, trong đó CP vật liệu, Nhân công là 200; khấu hao là 100. Giá thành sản phẩm là 300. Bạn muuốn lãi thì phải bán 301 (hoặc lớn hơn). Bây giờ khấu hao 200, giá thành đã là 400 rồi, Bạn muốn bán có lãi (và thu tiền) thì Bạn phải bán 401 (hoặc lớn hơn). Do vậy, khấu hao đã là một yếu tố tạo tiền rồi đó.
Nói về bản chất thì chắc chắn sẽ rất dài dòng. Bạn tìm tài liệu hướng dẫn cách lập "Báo cáo Lưu Chuyển tiền tệ" theo Phương pháp Gián tiếp, Bạn sẽ thấy vấn đề Tôi đưa ra là đúng.
Thêm cả ý kiến của Long nữa mà bạn lengocloi vẫn không đồng ý thì tôi cũng xin bó tay không giải thích được nữa.
Xin có thêm ý kiến về ví dụ bạn lengocloi đưa ra để chứng minh quan điểm khấu hao có thể tạo ra tiền.
Hãy thử nghiệm với ví dụ sau đây : Bạn lập một kế hoạch tài chính, trong đó CP vật liệu, Nhân công là 200; khấu hao là 100. Giá thành sản phẩm là 300. Bạn muuốn lãi thì phải bán 301 (hoặc lớn hơn). Bây giờ khấu hao 200, giá thành đã là 400 rồi, Bạn muốn bán có lãi (và thu tiền) thì Bạn phải bán 401 (hoặc lớn hơn). Do vậy, khấu hao đã là một yếu tố tạo tiền rồi đó.
Theo tôi hiểu thì ý của bạn ở đây là nếu khấu hao 100 thì bán với giá 301, còn nếu khấu hao 200 thì bạn sẽ bán với giá 401, như vậy việc tăng khấu hao 100 đồng sẽ có tác dụng tăng luồng tiền lên 100 đồng?
Trừ khi bạn là EVN (Tổng công ty Điện lực Việt Nam), còn thì nói chung giá cả do thị trường chứ không phải do doanh nghiệp quyết định. Thị trường không cần quan tâm bạn khấu hao với mức bao nhiêu. Nếu thị trường chỉ chấp nhận mức giá hợp lý là 301 đồng thì dù bạn có khấu hao 200 hay 400 đi nữa thì bạn cũng chỉ có thể bán được sản phẩm với giá 301 đồng mà thôi. Có nghĩa là bạn không thể tăng luồng tiền của mình lên được đâu.
Chào thân ái!
Tôi đọc profile thấy gaubo có nghề nghiệp là Kiểm toán viên. Mà KTV thì chắc là một nghề quen thuộc với Cashflow Statement nhất.
Tôi lấy luôn ví dụ của LNL và một phần của gaubo để minh hoạ việc khấu hao không tạo ra tiền như thế nào (non-cash item).
Bạn lập một kế hoạch tài chính, trong đó CP vật liệu, Nhân công là 200; khấu hao là 100. Giá thành sản phẩm là 300. Bạn muuốn lãi thì phải bán 301 (hoặc lớn hơn).
Giả sử LNL bán sản phẩm của mình với giá 310. Lúc này lợi nhuận kế toán là 10.
Theo ý tưởng ví dụ của gaubo, giả sử LNL đi vay và sẽ phải trả lãi vay 150.
Ta xét xem LNL có bao nhiêu tiền để trả nợ tiền lãi vay cho ngân hàng nhé. LNL thu được 310, chi tiền ra 200 (chi phí nhân công trả bằng tiền). LNL còn lại 110. Vậy LNL thiếu mất 40 để trả lãi vay. Tôi, người đóng vai trò một cán bộ ngân hàng, đến đòi nợ lãi vay. LNL nói rằng, chờ tôi điều chỉnh lại tỷ lệ khấu hao để có tiền trả anh nhé???
Trong ví dụ của LNL có đề cập đến việc khi tăng chi phí khấu hao, doanh nghiệp tăng giá bán của sp để đảm bảo có lãi. Quan điểm này có thể sai lầm. Trong kinh doanh không phải cứ tăng giá bán thì mới thu được lợi nhuận. Sản phẩm đó có thể bán dưới giá thành nhưng vẫn có thể làm lợi cho doanh nghiệp do nó tạo ra phần đóng góp (contribution) để cover chi phí cố định. Mà khấu hao là một dạng chi phí cố định. Do vậy, khấu hao không hẳn là yếu tố quyết định khi xác định giá bán cũng như có tiếp tục kinh doanh sản phẩm đó nữa không.
Nếu như khoản vay của bạn có thời hạn 5 năm, mỗi năm bạn phải trả 20 đồng (bỏ qua tiền lãi). Giả sử năm thứ nhất công ty bạn kinh doanh sau khi trừ các chi phí thì luồng tiền còn lại là 10 đồng (trước khi trả lãi vay). Trong khi đó tiền nợ vay phải trả là 20 đồng.
Từ Chi phí ở đây nếu thay bằng chi phí bằng tiền (cash expense) thì có thể rõ ràng hơn.
Hãy thử nghiệm với ví dụ sau đây : Bạn lập một kế hoạch tài chính, trong đó CP vật liệu, Nhân công là 200; khấu hao là 100. Giá thành sản phẩm là 300. Bạn muuốn lãi thì phải bán 301 (hoặc lớn hơn). Bây giờ khấu hao 200, giá thành đã là 400 rồi, Bạn muốn bán có lãi (và thu tiền) thì Bạn phải bán 401 (hoặc lớn hơn). Do vậy, khấu hao đã là một yếu tố tạo tiền rồi đó.
Nói về bản chất thì chắc chắn sẽ rất dài dòng. Bạn tìm tài liệu hướng dẫn cách lập "Báo cáo Lưu Chuyển tiền tệ" theo Phương pháp Gián tiếp, Bạn sẽ thấy vấn đề Tôi đưa ra là đúng. Hoặc Bạn có thể tham khảo ý kiến của các Chuyên gia Tài chính, Tôi tin rằng không ai có quan điểm khác Tôi đâu.
Thân mến
LNL
Tôi xin được trao đổi tiếp với bạn về quan điểm sau:
Khấu hao là một dạng chi phí phi tiền tệ và làm tăng luồng tiền vào của doanh nghiệp. Nếu khấu hao không ảnh hưởng đến tiền thì làm gì có khái niệm "khấu hao nhanh để lấy lại vốn cho nhanh"!
Trước hết tôi khẳng định lại khấu hao không có tác động gì đến luồng tiền của doanh nghiệp cả, ngoại trừ lợi ích về thuế (nếu có). Tôi nói nếu có là vì không phải lúc nào khấu hao nhanh cũng tiết kiệm được thuế. Giả sử doanh nghiệp của bạn chịu thuế suất thuế TNDN là 28% thì 100 đồng khấu hao tăng thêm bạn sẽ tiết kiệm được 28 đồng. Tuy nhiên, tôi ngờ rằng cái lợi ích của khấu hao tăng thêm mà bạn đề cập đến lại không liên quan tới thuế.
Bây giờ tôi sẽ chứng minh cho bạn thấy quan điểm "khấu hao nhanh để tăng luồng tiền vào của doanh nghiệp" không ổn ở chỗ nào.
Giả sử bạn mới thành lập một doanh nghiệp và bạn phải đi vay 100 đồng để mua sắm tài sản cố định. Để đơn giản ta giả định doanh nghiệp của bạn thuộc dạng được ưu đãi đầu tư nên không phải nộp thuế TNDN.
Nếu như khoản vay của bạn có thời hạn 5 năm, mỗi năm bạn phải trả 20 đồng (bỏ qua tiền lãi). Giả sử năm thứ nhất công ty bạn kinh doanh sau khi trừ các chi phí thì luồng tiền còn lại là 10 đồng (trước khi trả lãi vay). Trong khi đó tiền nợ vay phải trả là 20 đồng.
Câu hỏi của tôi là bạn điều chỉnh khấu hao tài sản cố định kiểu gì để có thêm 10 đồng nữa để trả nợ?
Xin cảm ơn!
Thân mến.